torpedo DIN 200 en 300bar aansluitingen...


Een steeds maar opnieuw opduikende vraag: hoe zit dat nu met de verschillen, en de gelijkenissen, tussen een DIN 200bar en een DIN 300bar aansluiting, de kranen, de mogelijke combinaties en vooral ook de onmogelijke combinaties? Wel... laten we proberen aan de hand van wat foto's 't een en 't ander verduidelijken...

Opmerking m.b.t. "de" DIN-aansluitingen: de foto's, en afmetingen, hebben betrekking op de momenteel nog "klassieke" DIN-aansluitingen met G5/8"-14TPI schroefdraad, voor 200 en 300bar.
Specifiek voor ademluchtmengsels met meer dan 21% O2 is er naar de toekomst toe de EN 144-3 norm) die een andere, M26x2, DIN-aansluiting voorschrijft.

200 bar 300 bar  
Aansluiting van de 1ste trap: de 300bar-versie is gelijkaardig aan de 200bar-versie (i.c. beiden hebben v.b. een G5/8"-14TPI schroefdraad), maar is vooral langer (7-toers versus 5-toers) zodat de O-ring op het einde aansluit op de achterkant van een 300bar-kraan.
Als je een 200bar-koppeling op een 300bar-kraan aansluit zal de O-ring dan achteraan niet afdichten en zit je met een groot lek op de koppeling zodat er geen 300bar op de 200bar-automaat komt!
Fleskraan: beide versies zijn gelijkaardig, maar de 300bar-versie is dieper zodat als je daar een 200bar 1ste trap op aansluit de O-ring niet op de zitting komt en de aansluiting dus doelbewust niet luchtdicht is en dus "niet past".
Fleskraan
Vulaansluiting van de compressor (Dräger DK11-300): je kan duidelijk zien dat de 300bar-aansluiting zo uitgevoerd is, i.c. met een breed draadloos voorstuk en bovendien nog een extra afstandshouder, dat je een 200bar fleskraan (of eventueel een 200bar INT-beugeladapter) niet kan vastdraaien op dit aansluitpunt. Dit om uiteraard te vermijden dat je een 200bar fles zou gaan drukken (per vergissing of met opzet) op 300bar.

Aan de hand van bovenstaande foto's, en afmetingen, kan je gemakkelijk zien welke combinaties mogelijk en wenselijk zijn, en welke om veiligheidsredenen onmogelijk gemaakt zijn. De redenering hierbij is doodsimpel: iets (in dit geval de fles of de 1ste trap) wat ontworpen en gekeurd is voor 300bar mag je uiteraard tot 300bar (en dus desgevallend ook "maar" tot 200bar) belasten, en iets wat maar ontworpen en gekeurd is tot 200bar mag je onder geen beding kunnen belasten op 300bar:

    1ste trap met DIN-aansluiting:
  • een 300bar 1ste trap aansluiten op een 300bar fleskraan = OK
  • een 300bar 1ste trap aansluiten op een 200bar fleskraan = OK
  • een 200bar 1ste trap aansluiten op een 300bar fleskraan = NIET OK
  • een 200bar 1ste trap aansluiten op een 200bar fleskraan = OK

    Fles vullen:

  • een 300bar fles vullen op een 300bar aansluiting/compressor = OK
  • een 300bar fles vullen op een 200bar aansluiting/compressor = misschien
  • een 200bar fles vullen op een 200bar aansluiting/compressor = OK
  • een 200bar fles vullen op een 300bar aansluiting/compressor = NIET OK

Opmerking: "misschien" in het overzichtje hiervoor... dit verwijst naar het mogelijke risico dat je op een 200bar-only compressor, incl. mogelijks een 200bar-vulslang, toch de langere DIN-aansluiting voorziet zodat je 300bar-flessen kan aankoppelen. In dat geval zou het ook eens kunnen voorkomen dat iemand per vergissing een volle (!) 300bar-fles aankoppelt en zo de uitgang van de installatie op 300bar zet terwijl die mogelijks maar 200bar aankan!!!

Opmerking: sommige duikshops/vulstations zullen allicht in de verleiding kunnen komen om hun vulinstallatie op een creatieve manier "simpel" te houden, en v.b. te werken met EEN enkele "standaard" 200bar vulslang (waar je ook een INT-beugeladapter op kan aansluiten om INT-flessen te vullen) en die vulslang ook te hergebruiken ingeval de compressor op 300bar ingesteld staat. Heel "creatief" natuurlijk, en "besparend"... tot op het moment dat omwille van een onachtzaamheid dan toch een 200bar fles op 300bar gedrukt wordt en "BOEM" zegt (ofwel direct, ofwel nadien bij het vervoer als die fles dan v.b. in de zon verder opwarmt tot ruim boven de 300bar...)... en in het beste geval alleen maar het interieur van het vulstation (of de wagen) vakkundig hertimmert... en in het ergere geval ook zwaar menselijk leed veroorzaakt... en ga het dan maar eens uitleggen aan de (nabestaanden van de) slachtoffers en de verzekeringen waarom je "creatief" de voorziene veiligheidsmaatregelen hebt omzeild...
Dus voor alle duidelijkheid: heel het verhaal hierboven is strikt genomen alleen maar van toepassing op goeie vulstations waarbij de veiligheid een eerste prioriteit is en die tevens dan ook op basis daarvan kunnen goedgekeurd worden voor gebruik voor en door derden!

Opmerking: een aantal -weliswaar volledig legaal gekochte- "personal air filters" (vulfilters) zijn "universeel" zo uitgevoerd dat je die zowel op 200bar als op 300bar kan aansluiten en gebruiken, en wel met dien verstande dat er geen enkele veiligheid is ingebouwd om te beletten dat je aan de ene kant een 300bar aansluitpunt/vulslang gebruikt en dat je de andere kant van het luchtfilter dan toch aansluit op een 200/232bar fleskraan... en je zo dus (on)gewild toch een 200/232bar fles kan drukken op 300bar... OPPASSEN DUS!!! Eigenlijk zou men moeten verbieden dergelijke "universele" 200/300bar filters in de handel te brengen en alleen maar 200bar, resp. 300bar versies aanbieden...

Opmerking: hou de binnenkant van de kraan, en de schroefdraad zowel in de kraan zelf als van de DIN-koppeling proper!!! Als je dat niet doet ga je vrij snel met heel stroef draaiende koppelingen zitten die je moeilijk kan aandraaien, en nog vervelender, moeilijk kan losdraaien na de duik, of als er stof/vuil onderin in de kraan zit kan het zijn dat de koppeling lekt als je die vastdraait in de kraan...
Je kan dit allemaal gemakkelijk vermijden door regelmatig eens met een oude tandenborstel de binnenkant van de kraan, en de koppeling van de 1ste trap, te reinigen (vb. wat water met wat gewone witte keukenazijn in kan al wonderen doen) en dan met een heel klein beetje siliconenolie in te spuiten (vergeet hierbij ook niet een beetje olie tussen het vastzittende en ronddraaiende deel van de koppeling van de 1ste trap te spuiten).
En bekijk dan gelijk ook de toestand van de O-ring op de kop van de koppeling van de 1ste trap, die kan mettertijd wat dunner/platter worden en dan kan het zijn dat die koppeling niet meer goed aansluit en afdicht in de kraan.

Opmerking: langs de kant van de fles moet je uiteraard ook rekening houden met de schroefdraad van de hals van de fles. Klassiek zijn dat voor duikflessen de M25x2 en de G 3/4"-14 NPSM. In de toekomst zullen binnen de EG alleen nog maar flessen met een M25x2-draad mogen verkocht worden.

Extra links:


© 2004, Luc Dupas Last update: Apr 20 12:39